بحران اوکراین و اوج معمای ایران

روآروTRT World در این گزارش به پیامدهای اقدامات اخیر روسیه در جنگ علیه اوکراین بر سیاست خارجی ایران به ویژه همکاری راهبردی با مسکو و مذاکرات هسته ای وین پرداخته است. TRT World موضع ایران در قبال جنگ اوکراین را محتاطانه و بی طرف ارزیابی می کند و تاکید می کند که تهران در صدد توهین به کرملین نیست و استقلال مناطق دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین را نخواهد پذیرفت. اساسا ماهیت تهاجم روسیه به اوکراین را تایید می کند.

TRT World نوشت: «اقدام اخیر روسیه برای حمله به اوکراین که توسط روسیه به عنوان «عملیات نظامی ویژه در خاک اوکراین» توصیف شده است، نگرانی‌هایی را در مورد توسعه آینده ایجاد کرده است. اوضاع در اوکراین به حدی متشنج است که برخی معتقدند می توان آن را یک بحران امنیتی تلقی کرد.بدترین وضعیت در اروپا از سال 1945 (پایان جنگ جهانی دوم). این در حالی است که یکی از کشورهایی که در بحبوحه این بحران با بیشترین مشکلات مواجه است، ایران است.

به گزارش فرارو، در ابتدای بحران، ایران در واکنش به حمله پوتین به اوکراین، اقدامات ناتو و آمریکا را که توسط روسیه تحریک شده بود، محکوم کرد و ضمن محکومیت آن، آن اقدامات را به ایجاد تنش و جنگ در اوکراین تعبیر کرد. با این حال، ایران به گروه پس از روسیه نپیوست و استقلال این دو جمهوری را به رسمیت شناخت، ایالت های لوهانسک و دونتسک، و به طور کلی، تهران به اوکراین اعلام جنگ کرد. در عوض، تهران از مسکو و کی یف خواست تا “خودداری کنند” و دو کشور از دیپلماسی پیروی کنند. پیش از این، در بحبوحه آغاز جنگ در اوکراین، ایران از همه مردم و شهروندان خود خواسته بود تا در اسرع وقت اوکراین را ترک کنند.

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز از طرف های درگیر در اوکراین خواست خویشتن داری کنند و از بدتر کردن بحران تا حد امکان خودداری کنند. وزارت امور خارجه ایران در بیانیه ای مشترک از روسیه و اوکراین خواست تا اختلافات را از طریق مذاکرات حقوقی و چارچوبی برای صلح حل کنند. خطیب زاده تصریح کرد که «تهران تحولات اوکراین را با حساسیت فوق العاده دنبال می کند».

تنها چند ساعت پس از آغاز حمله روسیه از طریق زمین، دریا و هوا، وزارت خارجه اوکراین بیانیه ای صادر کرد و خواستار آتش بس و راه حلی برای جنگ شد. اوکراین از طریق صلح. این وزارتخانه در توییتر نوشت: “ما معتقدیم که انتقال به جنگ راه حل نیست. برقراری آتش بس و تمرکز بر راه حل سیاسی و دیپلماتیک یک نیاز مهم است.”

در این زمینه به نظر می رسد که ایران (از یک سو) نمی خواهد کرملین را توهین کند. در سال‌های اخیر، تهران تمرکز خود را به سمت خاور دور، به‌ویژه روسیه، معطوف کرده است تا از تحریم‌های آمریکا و غرب جلوگیری کند. با این حال، ایران در سال جاری تلاش زیادی برای سرمایه گذاری در روابط با روسیه و چین انجام داده است.

سفر اخیر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به روسیه نمایش قدرت است، قصد ایران برای جانبداری از روسیه در مواجهه با مناقشه روابط روسیه و آمریکا ابراهیم رئیسی در دیدار با پوتین خطاب به پوتین گفت: ما نیز مانند شما بیش از 40 سال است که با تحریم های آمریکا مخالفیم، شرایط خاص کنونی جهان، همکاری ایران و ایران را می طلبد.

از سوی دیگر، همانطور که ایران اقدام دولت روسیه برای اشغال شبه جزیره کریمه در سال 2014 را به رسمیت نشناخته و این امر در نمونه های دیگری مانند آبخازیا و اوستیای جنوبی (6 سال پیش) منعکس شده است، به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران . رویه مشابهی در مورد جمهوری های دونتسک و لوهانسک نیز دنبال خواهد شد. تاکنون تنها کشورهایی مانند کوبا، نیکاراگوئه، سوریه و ونزوئلا استقلال این منطقه را به رسمیت شناخته اند.

ایران نیز مانند چین نگران است که اقدام روسیه برای جدایی از بخش‌هایی از اوکراین و پذیرش آن توسط برخی کشورها در نهایت منجر به نوآوری‌هایی در روابط بین‌الملل شود که می‌تواند به تمامیت و تمامیت ارضی ایران آسیب برساند.

باربارا سالوین، مدیر ابتکار «آینده ایران» اندیشکده شورای آتلانتیک در مصاحبه با TRT، موضع ایران در قبال جنگ اخیر اوکراین و اقدامات پوتین را محتاطانه توصیف کرد. وی با بیان اینکه جایگاه ویژه ایران در عرصه بین المللی، حمایت و حمایت از متحدان موجود را می طلبد، گفت: هم اکنون در جهان. (چون امپراتوری روسیه از لحاظ تاریخی بخش‌های مهمی از خاک ایران را جدا کرده و از بین برده است.) روابط تهران با همسایگان روسیه، مانند اوکراین و گرجستان، ممکن است به خوبی توضیح دهد که چرا ایران از به رسمیت شناختن استقلال جمهوری‌های دونتسک و لوهانسک خودداری کرده است. در شرق اوکراین.

پرونده هسته ای ایران

احتمالا مهم ترین سوالی که مقامات ایرانی در شرایط کنونی از خود می پرسند، اقدامات ایران است، حمله اخیر روسیه به اوکراین چه خواهد شد؟ احیای توافق برجام در جریان مذاکرات در وین؟ البته برخی معتقدند خود این تنش ها می تواند زمینه ساز احیای قرارداد برجام و حتی تسهیل آن شود.

باربارا سالوین گفت: «من فکر می‌کنم تنش‌های اخیر بین غرب و روسیه در شرق اوکراین می‌تواند کاتالیزوری برای شورای امنیت سازمان ملل برای از سرگیری و حل محاصره باشد.» «مسائل معدودی که G5 به علاوه یک به آن می پردازد، شکی نیست که هر دو طرف دیگر نوع بحران آن را که می تواند بر ثبات جهانی تأثیر زیادی بگذارد، نمی خواهند و به دنبال آن نیستند».

در این راستا، این احتمال وجود دارد که روسیه مذاکرات هسته ای وین را کند کند تا بتواند در پی جنگ اوکراین امتیازات خود را از واشنگتن و اروپا بگیرد. در شرایط کنونی، ایرانیان نگران این هستند که روسیه بخواهد با ایران در چارچوب مذاکرات مذاکره کند، به طور گسترده تا غرب در مورد مسائل جهانی، که موضع بین المللی تهران را تضعیف خواهد کرد.

اکنون ایران تحولات اوکراین را از منظر خود هدایت خواهد کرد تا از خروج مسکو جلوگیری کند، تهران به عنوان یک شریک استراتژیک. بدیهی است در حال حاضر ایران از تجاوز روسیه به خاک اوکراین حمایت نمی کند و همچنین از به رسمیت شناختن استقلال مناطق دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین خودداری خواهد کرد.